تابلو فرمان آسانسور یکی از اصلی‌ترین اجزای سیستم آسانسور است که وظیفه کنترل و هدایت حرکات کابین و پاسخگویی به درخواست‌های مسافران را بر عهده دارد. عملکرد صحیح تابلو فرمان، بهینه‌سازی حرکت، افزایش امنیت و بهبود بهره‌وری انرژی را برای آسانسور فراهم می‌کند. در این مقاله، به بررسی انواع تابلو فرمان آسانسور، ویژگی‌ها و نحوه عملکرد آن‌ها خواهیم پرداخت تا دید جامع‌تری از این بخش مهم آسانسور به دست آوریم.
تابلو فرمان آسانسور چیست
تابلو فرمان آسانسور یا سیستم کنترل آسانسور، مغز متفکر این سیستم است. این تابلو کنترل، اطلاعات و دستورات را از دکمه‌های داخل کابین و طبقات دریافت می‌کند و وظیفه اجرای این دستورات مانند توقف، حرکت به سمت بالا یا پایین، و باز و بسته کردن درب‌های آسانسور را بر عهده دارد.
انواع تابلو فرمان آسانسور
با توجه به نوع کاربری و ساختمان‌های مختلف، تابلوهای فرمان آسانسور نیز در انواع متنوعی طراحی و تولید می‌شوند. در ادامه به معرفی چند نوع رایج تابلو فرمان آسانسور می‌پردازیم:
دو سرعته
تابلوهای فرمان دو سرعته از قدیمی‌ترین نوع تابلوهای کنترل آسانسور هستند. این نوع تابلوها از موتورهای القایی استفاده می‌کنند و حرکت را در دو سرعت انجام می‌دهند: سرعت بالا برای مسافت‌های طولانی و سرعت کم برای ایستادن. این نوع تابلوها معمولاً در ساختمان‌های قدیمی استفاده می‌شوند و دارای مصرف برق بالاتری هستند.
VVVF (کنترل سرعت متغیر با فرکانس)
تابلو فرمان VVVF یا کنترل فرکانس متغیر یکی از پیشرفته‌ترین انواع تابلوهای آسانسور است. این نوع تابلوها از اینورترها برای کنترل سرعت و حرکت نرم کابین آسانسور استفاده می‌کنند و با تنظیم فرکانس موتور، حرکتی بسیار نرم و بدون شوک ایجاد می‌کنند. استفاده از این نوع تابلوها مصرف انرژی را کاهش داده و کارایی و عمر مفید سیستم را افزایش می‌دهد. تابلوهای فرمان VVVF برای ساختمان‌های پرتردد و ساختمان‌های بلند بسیار مناسب هستند.
PLC (کنترلر برنامه‌پذیر)
این نوع تابلوها با استفاده از کنترلرهای برنامه‌پذیر (PLC) کار می‌کنند که قابلیت تنظیم و برنامه‌ریزی دارند. تابلوهای PLC امکان تغییر و بهینه‌سازی عملکرد را دارند و به آسانسور امکان می‌دهند تا مطابق با نیازهای مختلف برنامه‌ریزی شود. این نوع تابلوها معمولاً در سیستم‌های پیچیده‌تر و آسانسورهای پرتردد استفاده می‌شوند.
مونوفاز
این نوع تابلوها برای آسانسورهای با توان پایین و ساختمان‌های کوچک که فقط به برق تکفاز دسترسی دارند مناسب است. تابلوهای فرمان مونوفاز در پروژه‌های خاص، مانند منازل یا ویلاهای کوچک که نیازی به جابجایی تعداد بالای افراد نیست، استفاده می‌شوند.
بلولایت
تابلو فرمان بلولایت از جدیدترین و پیشرفته‌ترین نوع تابلوهای آسانسور است. این نوع تابلو فرمان با استفاده از فناوری‌های پیشرفته و سنسورهای خاص، میزان مصرف برق را به حداقل می‌رساند و به آسانسور قابلیت کار با انرژی کم را می‌دهد. همچنین، این نوع تابلو فرمان باعث کاهش هزینه‌های انرژی و نگهداری می‌شود.
اجزای تابلو فرمان آسانسور
تابلو فرمان آسانسور از بخش‌ها و قطعات مختلفی تشکیل شده است که در کنار یکدیگر، عملکرد صحیح آسانسور را تضمین می‌کنند. برخی از اجزای مهم این تابلو شامل موارد زیر است:
کنترلر: بخش اصلی که وظیفه دریافت و پردازش دستورات را دارد.
درایو (اینورتر): کنترل سرعت و حرکت آسانسور به وسیله تغییر فرکانس برق را انجام می‌دهد.
ترمینال‌ها و سوئیچ‌ها: برای اتصالات الکتریکی و کنترل ورودی و خروجی‌های مختلف.
بردهای الکترونیکی: این بردها وظیفه ارسال و دریافت سیگنال‌ها را بر عهده دارند.
صفحه نمایش و دکمه‌ها: جهت نمایش وضعیت آسانسور و دریافت دستورات از کاربران.
نحوه عملکرد تابلو فرمان آسانسور
تابلو فرمان آسانسور با دریافت دستور از دکمه‌های کابین یا طبقات، حرکات و توقف آسانسور را کنترل می‌کند. عملکرد کلی این سیستم به شرح زیر است:
۱. دریافت درخواست‌ها: تابلو فرمان دستورات ارسالی از داخل کابین و طبقات را دریافت می‌کند.
۲. پردازش و برنامه‌ریزی مسیر: پس از دریافت دستورات، تابلو فرمان بهترین مسیر را برای رسیدن به طبقه مورد نظر محاسبه می‌کند.
۳. کنترل حرکت و سرعت: با توجه به نوع تابلو فرمان، حرکت و سرعت آسانسور را تنظیم و کنترل می‌کند.
۴. ایستادن و باز کردن درب‌ها: در مقصد نهایی، تابلو توقف کرده و درب‌ها را باز می‌کند.
۵. بازگشت به حالت آماده به کار: پس از انجام ماموریت، آسانسور به حالت آماده به کار می‌رود تا درخواست جدید را دریافت کند.
مزایای استفاده از تابلو فرمان پیشرفته در آسانسور
استفاده از تابلو فرمان‌های پیشرفته مانند VVVF و بلولایت مزایای بسیاری به همراه دارد که به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
کاهش مصرف انرژی: با تنظیم سرعت و کاهش فشار به موتور، مصرف برق بهینه می‌شود.
حرکت نرم و بدون شوک: درایوهای پیشرفته امکان حرکت یکنواخت را فراهم می‌کنند.
افزایش عمر مفید سیستم: با کاهش استهلاک قطعات، عمر سیستم آسانسور افزایش می‌یابد.
بهبود ایمنی و راحتی: امکان برنامه‌ریزی و کنترل دقیق‌تر آسانسور، ایمنی بیشتری را برای مسافران فراهم می‌کند.
نکات مهم در نگهداری تابلو فرمان آسانسور
تابلوی فرمان، نقش حساسی در عملکرد کلی آسانسور دارد و نیازمند توجه و نگهداری منظم است. برخی از اقدامات نگهداری شامل موارد زیر است:
بررسی دوره‌ای قطعات الکترونیکی: قطعات الکترونیکی تابلو به دلیل فعالیت مداوم، باید به طور منظم بررسی و سرویس شوند.
نظافت و پاکسازی داخلی: جلوگیری از نفوذ گرد و غبار و آلودگی به داخل تابلو باعث افزایش عمر مفید آن می‌شود.
کالیبراسیون درایو و کنترلر: به منظور جلوگیری از خطاهای حرکتی، کنترلر و درایو باید کالیبره و تنظیم شوند.
تعویض قطعات فرسوده: تعویض به‌موقع قطعات مستهلک به کاهش خرابی‌ها و بهبود عملکرد کمک می‌کند.
سخن پایانی
تابلو فرمان آسانسور یکی از مهم‌ترین اجزای سیستم آسانسور است که عملکرد صحیح آن بر روی امنیت، راحتی و بهره‌وری انرژی تأثیر بسزایی دارد. با انتخاب و استفاده از تابلو فرمان مناسب، می‌توان علاوه بر افزایش طول عمر آسانسور، تجربه سفری امن و راحت را برای کاربران فراهم کرد. شرکت کابین آسانسور پیشرو مدرن با سال‌ها تجربه در طراحی و تولید انواع کابین آسانسور، آماده ارائه بهترین راهکارها برای بهبود عملکرد آسانسور شما است.